1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی
2استادیار، گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
مقاله حاضر با هدف دست یافتن به تحلیل محتوای کتابهای درسی، از روش تحقیق کتابخانه ای استفاده کرده است. در این مقاله، با تحلیل محتوای کتاب درسی، تعریف و مفاهیم آنها، کاربرد و ابعاد آن، و همچنین اصول و نظریه هایی که در زمینۀ طراحی کتابهای درسی از لحاظ متن، تصویر و اشکال در منابع مختلف ارائه شده است را مورد ارزیابی و نقد قرار داده ایم. کتاب درسی از مهم‌ترین و در دسترس ترین رسانههای آموزشی می‌باشد که نقش ارزشمندی را در نظام تعلیم و تربیت ایفا میکند. بسیاری از پژوهشگران، کتاب درسی را به عنوان یکی از رسانه های کارآمد و اثربخش آموزشی محسوب کرده‌اند که میتواند زمینه ی یادگیری و خودآموزی را برای فراگیران فراهم نماید. یکی از روشهای پژوهشی که برای کتابهای درسی به کار میرود، تحلیل محتوا است. این امر میتواند به روشن شدن مسئله کمک کرده و نقاط قوت و ضعف احتمالی کتابهای درسی را برای اصلاح و تغییر احتمالی محتوا، متناسب با اهداف تعیین شده و اصول علمی پیشنهاد کرده و همچنین شیوۀ درست طراحی را در اختیار مدیران و برنامه ریزان و مؤلفان کتابهای درسی قرار دهد. در انتها و قسمت نتیجه گیری، نتایج این مطالعه و اینکه چگونه تحلیل محتوا میتواند در طراحی هر چه بهتر و مؤثرتر کتابهای درسی نقش داشته باشد را به صورت موردی و در قالب پیشنهاداتی ارائه داده ایم. از جمله آنکه درج تصاویر یکی از موثرترین ابزار اثرگذاری در فرآیند طراحی و تولید کتب درسی می باشد.
Content Analysis and Its Role in Educational Process and in Designing Textbooks
نویسندگان [English]
Saeed Niknafs1؛ Khadijeh Aliabadi2
چکیده [English]
This paper is the result of a content analysis of textbooks. The objective of this analysis is to identify the advantages of content analysis in designing textbooks. We used this method by collecting information and library research method and note-taking technique. This was in fact a critical content analysis which included text-book analysis, defining the concepts, their application and dimensions, and principals and theories that are usually used to design text-books. We critically reviewed how textbook texts, pictures and modes of referencing are organized. To indicate the importance of content analysis of textbooks, it is worth mentioning that text-books are indeed the most important and valuable educational tools that have important role in educational systems. Researchers consider text-books to be one of the most efficient and effective educational tools that can provide a highly appropriate condition for learners. Content analysis helped us to analyze and evaluate concepts, principles, attitudes, believes, and all textbook components scientifically and we were able to compare the results to the curriculum goals. We believe information we have provided here can give the administrators, designers and authors an opportunity to make any possible modification of the content of the textbooks in accordance with the predetermined goals and scientific principles. Some of the findings indicate that not only content analysis plays a role in streamlining the process of designing textbooks but also it helped us to realize that picture in textbooks continue to play an important role in learning process.
ابتدای صفحه